Jaarverslag RVA 2024 - Persbericht

2024, een kanteljaar?

“In 2024 lijkt het aantal uitkeringsgerechtigde volledig werkloze werkzoekenden zijn jarenlange algemeen dalende trend te beëindigen. Ook de tijdelijke werkloosheid, die na de coronapiek was gestabiliseerd, stijgt weer met 5,3% op jaarbasis. Daarbij komt nog dat ook het banenverlies als gevolg van faillissemen­ten sterk steeg in 2024, met meer dan 20%. Heel wat indicatoren in 2024 eindigen op die manier als het ware met een cliffhanger. Ze suggereren dat zich een trendwijziging heeft ingezet. 2024 laat zich in die zin kenmerken als een kanteljaar. In 2025 zal moeten blijken waarheen die kanteling ons brengt. De uitvoering van het regeerakkoord zal daar zeker een rol in spelen.”

– Jean-Marc Vandenbergh, administrateur-generaal

“De impact van die instabiliteit laat zich duidelijk voelen in de dagelijkse dynamiek van de arbeidsmarkt. Terwijl het gemiddelde aantal betalingen uitgekeerd door de RVA de afgelopen jaren sterk is gedaald, is het totale aantal personen dat op een bepaald moment een uitkering ontving op termijn juist toegenomen. Die schijnbare paradox wijst op een arbeidsmarkt in voortdurende beweging, waarin bepaalde types van jobs verdwijnen en andere verschijnen, met allerlei sociale transities tot gevolg. Het onderstreept de noodzaak van een wendbare en doordachte sociale bescherming, die niet alleen reageert op structurele verschuivingen maar ook inspeelt op de realiteit van vandaag.”

– Axel Delvoie, adjunct-administrateur-generaal

De vergoede werkloosheid stagneert na een jarenlange daling

Op basis van de maandelijks uitgevoerde betalingen is de vergoede volledige werkloosheid in 2024 stabiel gebleven. Nog vóór corona begon er een neerwaart­se trend. Die werd onderbroken in 2020 en hervatte in 2022, waarbij de cijfers voor het eerst sinds 1977 onder de grens van 300.000 zakten. Die grens werd niet overschreden in 2024, toen het gemiddelde aan­tal uitkeringsgerechtigde volledig werkloze werkzoe­kenden per maand 284.859 bedroeg, d. i. een zeer lichte stijging van 0,03% ten opzichte van 2023 (284.786).

De dalende trend van de voorbije jaren lijkt nu dus stilaan ten einde te komen. De stagnatie van het gemiddelde verhult namelijk een vrij grote dynamiek: elke drie maanden wordt ca. 18% van de werklozenpopulatie vernieuwd door in- en uitstroom.

20% meer banenverlies als gevolg van faillissementen

Het Fonds voor Sluiting van Ondernemingen, de partnerorganisatie van de RVA die instaat voor het vergoeden van werknemers die getroffen zijn door de sluiting van een onderneming, regis­treerde 11.039 faillissementen in 2024. Van die fail­liete ondernemingen hadden er 3.828 personeel in dienst. Het banenverlies als gevolg van faillissemen­ten steeg sterk in 2024, met 30.163 banen die verlo­ren gingen, wat 20% meer is dan in 2023.

Opnieuw een stijging van de tijdelijke werkloosheid

De tijdelijke werkloosheid steeg sterk in 2024. We zit­ten wel ver weg van de piek die in 2020 werd bereikt op het hoogtepunt van de coronacrisis, toen bijna 1,22 miljoen verschillende werknemers uitkeringen wegens tijdelijke werkloosheid ontvingen. In 2024 bedroeg het aantal tijdelijk werkloze werknemers gemiddeld 126.985 personen per maand (120.565 in 2023), een stijging van 5,3% op jaarbasis. Vooral de zorgwekkende toestand van de industrie en het felle regenweer jagen de benutting van tijdelijke werkloosheid opnieuw de hoogte in.

Alle onderbrekingsuitkeringen dalen, behalve die voor het ouderschapsverlof

Het aantal mensen dat uitkeringen voor loopbaanon­derbreking, tijdskrediet of thematisch verlof ontving, is licht gestegen met 0,6% in 2024. Gemiddeld waren er per maand 240.487 personen die uitkeringen ontvingen in een van de stelsels (238.936 in 2023). Nu het tijdskrediet weer een daling heeft ingezet, is de stijging nog uitsluitend het gevolg van de stijging bij de thematische verloven, m.n. het ouderschapsverlof.

Het aantal uitkeringsgerechtigden met een gewone loopbaanonderbreking daalt met 5,8% ten opzichte van 2023.

Het aantal uitkeringsgerechtigden met tijdskrediet heeft lange tijd een constante groei gekend, maar vertoont  in 2024 opnieuw een daling. Het aantal uitkeringsgerechtigden bedraagt 86.693 in 2024, d.i. een daling met 3,4% in vergelijking met 2023.

In de stelsels van de thematische verloven zien we een stijging in 2024: het aantal uitkeringsgerechtigden nam toe met 5,7% op jaarbasis. Dat is volledig het gevolg van de stijging in het ouderschapsverlof.

• Ouderschapsverlof blijft groeien qua populariteit en overtrof vorig jaar zelfs de piek die werd bereikt tij­dens de coronacrisis. De symbolische grens van 100.000 begunstigden per maand werd overschre­den. Gemiddeld namen 101.774 personen per maand loopbaanonderbreking in het kader van ouderschapsverlof.
• Het verlof voor medische bijstand kent een daling van 6,3% ten opzichte van 2023 tot 19.197 eenheden per maand.
• De cijfers voor palliatief verlof en verlof voor mantelzorg blijven zeer laag, met gemiddeldes van ongeveer 300 fysieke eenheden per maand in 2024

Opnieuw een snelle en correcte dienstverlening aan de klant

De RVA leverde in 2024 opnieuw een snelle en kwaliteitsvolle dienstverlening aan de klant:

• met 4 dagen bleef de behandelingstermijn voor dossiers van volledig werklozen, gerekend vanaf het moment dat het dossier toekomt bij de RVA tot aan het versturen van de beslissing naar de uitbetalingsinstelling, even kort als in 2023;
• voor werknemers die in loopbaanonderbreking, tijdskrediet of thematisch verlof zijn, werden 577.074aanvragen ingediend en behandeld. Dat is een stijging van 2% ten opzichte van 2023. De gemiddelde behandelingstermijn bedroeg 11 kalenderdagen, 5 dagen sneller dan in 2023;
• het contactcenter van de RVA verwerkte vorig jaar per maand gemiddeld 63.127 eerstelijnsoproepen. Dat is een daling met 7,4% op jaarbasis. 93% van die oproepen werd meteen behandeld.

De RVA sloeg in 2024 verder de digitale weg in

Het jaar 2024 werd vooral gekenmerkt door reglementaire wijzigingen rond het gebruik van onlinediensten, in het bijzonder de verplichting voor tijde­lijk werklozen om de elektronische controlekaart (eC3.2) te gebruiken en de verplichting om aanvragen voor onderbrekingsuitkeringen elektronisch in te dienen via Break@Work.

De RVA zet volop in op zijn digitale dienstverlening, maar is zich er tegelijk ook van bewust dat iedereen mee moet zijn op digitaal gebied. Digitale inclusie staat hoog op de agenda van onze organisatie. In onze kantoren en contactpunten kan je je laten bijstaan door een digicoach om de onlinetoepassingen van de RVA te gebruiken.