Trimestriële indicatoren van de arbeidsmarkt - Situtatie op 30 juni 2019
Daling van de vergoede werkloosheid in het 2e trimester van 2019
Daling van het aantal werkzoekende uitkeringsgerechtigde volledig werklozen1
Voor het 20e trimester op rij daalt het aantal werkzoekende uitkeringsgerechtigde volledig werklozen (UVW WZ): gemiddeld waren er 322.926 in het 2e trimester van 2019. De daling ten opzichte van het 2e trimester van 2018 bedraagt 6,3% ( 21.554 eenheden).
Voor de interpretatie van de statistieken is het van belang om een aantal reglementaire wijzigingen in gedachten te houden, met name:
- De beperking van het recht op inschakelingsuitkeringen:
Volgens voorlopige cijfers verloren in T2 2019 833 werklozen het recht op inschakelingsuitkeringen. Een aantal onder hen is echter uitgestroomd uit de werkloosheid omwille van andere redenen, zoals bv. een werkhervatting. In de loop van de 4 laatste trimesters werd het recht op inschakelingsuitkeringen voor 4.515 eenheden beëindigd.
- Het optrekken van de leeftijdsvereiste voor een vrijstelling van IWZ:
Sinds 1 januari 2015 werden de mogelijkheden om die vrijstelling aan te vragen ingeperkt voor de nieuwe intreders van 60 jaar of ouder. In 2017 werd de minimumleeftijd voor het verkrijgen van de vrijstelling opgetrokken van 61 tot 62 jaar, in 2018 van 62 tot 63 jaar en in 2019 van 63 tot 64 jaar. In vergelijking met het 2e trimester van 2018 is het aantal UVW-WZ van 60 jaar en ouder op die manier gestegen met 7.631 eenheden (+22,9%). In die leeftijdsklasse van 60 jaar en ouder noteren we niettemin, en voor dezelfde reden, een daling van 9.395 eenheden bij de niet-werkzoekende uitkeringsgerechtigde volledig werklozen (zie verder). Het betreft dus geen verhoging van het aantal werklozen in die leeftijdsklasse, maar een verschuiving tussen categorieën.
De hierna volgende vaststellingen dienen dan ook in het licht van deze reglementaire wijzigingen te worden geïnterpreteerd.
Grafiek: variatie van het aantal UVW-WZ op jaarbasis
Tussen het 2e trimester van 2018 en het 2e trimester van 2019 noteren we:
- een daling van het aantal UVW-WZ in elk van de drie gewesten: -8,2% in het Vlaams, -6,1% in het Waals en -2,1% in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Voor T2 2019 noteren we 129.517 UVW-WZ in het Vlaams, 130.904 in het Waals en 62.505 in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest;
- een daling van 5,2% bij de mannelijke en van 7,6% bij de vrouwelijke UVW WZ;
- een daling van 11,3% bij UVW-WZ jonger dan 25 jaar, van 7,8% in de leeftijdsklasse van 25-49 jaar en van 12,2% in de leeftijdsklasse van 50-59 jaar en een stijging van 22,9% in de leeftijdsklasse van 60 jaar en ouder ingevolge de eerder genoemde optrekking van de leeftijdsgrens voor het aanvragen van een vrijstelling van IWZ.
De recentste geharmoniseerde werkloosheidsgraad, die wordt gepubliceerd door Eurostat, bedraagt 5,5% in België tegenover gemiddeld 6,4% voor de Europese Unie (EU-28) en 7,6% voor de Eurozone.
Het aantal niet-werkzoekende werklozen daalt verder
Sinds 01/01/2019 kunnen de werklozen met bedrijfstoeslag (SWT) eveneens opteren voor het stelsel van vervroegd pensioen vóór 65 jaar (sindsdien hebben 6.595 personen van die mogelijkheid gebruik gemaakt).
Bij de vrijgestelde oudere werklozen bedraagt die daling 46,4%, t.t.z. 9.620 eenheden, waarvan 9.395 werklozen van 60 jaar en ouder. De daling bedraagt 27,5% bij de SWT’ers met vrijstelling van inschrijving als werkzoekende: tussen T2 2018 en T2 2019 is hun aantal gedaald van 67.242 naar 48.771 (-18.471).
Onder invloed van de verschillende hierboven aangehaalde factoren bedraagt de totale vergoede werkloosheid (werkzoekenden en niet-werkzoekenden met inbegrip van de werkloosheid met bedrijfstoeslag) in T2 2019 387.152 eenheden, d.i. een daling met 11,5% op jaarbasis. Ten opzichte van hun aantal in precrisisjaar 2007 (T2) noteren we een daling met 43,7%.
Daling van de tijdelijke werkloosheid
De tijdelijke werkloosheid betrof gemiddeld 93.161 betalingen, wat overeenkomt met 16.457 budgettaire eenheden (+/- voltijdse equivalenten). Daarmee daalt de tijdelijke werkloosheid in budgettaire eenheden in T2 2019 met 1,7% op jaarbasis.
Het aantal dagen tijdelijke werkloosheid omwille van economische redenen, die beter de evolutie van de conjunctuur weergeeft, is gestegen met 8,8% op jaarbasis. Het is desalniettemin, 2018 uitgezonderd, het laagste cijfer sinds 2007. Het aantal dagen tijdelijke werkloosheid omwille van slecht weer is gedaald met 23,5% op jaarbasis. Ook de tijdelijke werkloosheid omwille van overmacht laat een daling noteren met 2,6% op jaarbasis.
Afname van het aantal betalingen in het kader van IGU
Het totale aantal betalingen in het kader van de inkomensgarantie-uitkering (IGU) voor deeltijds werkenden laat een daling van 8,1% op jaarbasis noteren. Deze tendens laat zich verklaren door de combinatie van het effect van enerzijds een aantal reglementaire wijzigingen ingevoerd in 2015 m.b.t. de berekeningswijze en toekenningsvoorwaarden van het IGU en anderzijds van de daling van het aantal UVW (wat een daling impliceert van het werklozenbestand dat in dit stelsel kunnen intreden).
Daling van het aantal betalingen in het kader van de tewerkstellingsmaatregelen
In T2 2019 bedraagt de daling 8,7% voor de werk- en activeringsmaatregelen en er is een stijging van 1,4% voor de vrijstellingen.
De evoluties in het kader van de tewerkstellingsmaatregelen worden echter beïnvloed door de bevoegdheidsoverdracht naar de gewesten (2). In T2 2019 blijft de RVA evenwel verantwoordelijk voor het uitvoeren van de betalingen voor bepaalde overgedragen tewerkstellingsmaatregelen.
De volledige publicatie: Trimestriële indicatoren van de arbeidsmarkt - Situtatie op 30 juni 2019.
-------------------------------
(1) Als federale instelling bevoegd voor de werkloosheidsverzekering publiceert de RVA statistieken over de vergoede werklozen. De statistieken gepubliceerd in de brochure ‘Trimestriële indicatoren van de arbeidsmarkt’ zijn gebaseerd op betalingen van werkloosheidsuitkeringen die uitgevoerd werden in de loop van het trimester.
(2) De RVA heeft een aparte publicatie voorzien om de specifieke aard, impact en timing van de diverse overdrachten gedetailleerder in kaart te brengen, cf. de Spotlight ‘Tewerkstellings- en opleidingsmaatregelen onderhevig aan de Zesde Staatshervorming’ – augustus 2017. In maart 2019 werd een update versie gepubliceerd op de RVA-website om de situatie begin 2019 toe te lichten.
