Vrijstellingen
Inhoud van deze pagina
Onder vrijstelling wordt verstaan, tenzij anders aangegeven, de vrijstelling van de inschrijving als werkzoekende en van de beschikbaarheid voor de arbeidsmarkt.
Vrijstelling op basis van leeftijd en/of beroepsverleden (1985 - 2020)
Het gaat om werklozen die op basis van hun leeftijd en/of hun beroepsverleden een vrijstelling van inschrijving als werkzoekende (IWZ) hebben gevraagd. De voorwaarden voor het bekomen van deze vrijstelling werden tussen 2013 en 2020 stapsgewijs verstrengd, zowel voor de leeftijd als het te bewijzen beroepsverleden. Sinds 2015 moeten werkloze 60-plussers aangepast beschikbaar blijven (uitgezonderd overgangsmaatregelen). Zij kunnen wel een vrijstelling van die aangepaste beschikbaarheid vragen. Sinds 2020 is dat enkel nog mogelijk als zij minstens 44 jaar beroepsverleden kunnen bewijzen.
Vrijstelling voor mantelzorg (sociale en familiale moeilijkheden) (1985 - 2020)
Personen die mantelzorg verrichten (palliatieve zorg, zorg voor een zwaar ziek gezinslid of een zwaar zieke bloed- of aanverwant tot en met de 2de graad of zorg voor een gehandicapt kind dat jonger is dan 21 jaar) kunnen onder bepaalde voorwaarden en gedurende een beperkte periode vrijgesteld worden van de verplichte inschrijving als werkzoekende. Die vrijstelling werd ingevoerd in 2015 en verving de vrijstelling om sociale en familiale redenen, die door elke werkloze kon worden aangevraagd. Sinds 1 januari 2015 kan de vrijstelling om sociale en familiale redenen niet meer worden toegekend.
Vrijstelling voor het volgen van een beroepsopleiding (1974 - 2020)
Het gaat om vergoede werklozen die een vrijstelling van IWZ genieten omdat ze een opleiding volgen voorzien in een overeenkomst, afgesloten met de bevoegde dienst voor beroepsopleiding (VDAB, Forem, Bruxelles-Formation of ADG). De bevoegdheid voor de toekenning van een vrijstelling voor het volgen van een beroepsopleiding werd door de 6de staatshervorming overgeheveld van de RVA naar het Vlaamse, Waalse en Brussels Hoofdstedelijk Gewest en de Duitstalige Gemeenschap. De uitbetaling van de werkloosheidsuitkering blijft wel federaal. Sinds de overname van de bevoegdheid door de gewesten verschilt de inhoud van de vrijstelling. Enkel in het Waalse Gewest gaat het nog over een vrijstelling van IWZ, terwijl het in de andere gewesten en de Duitstalige Gemeenschap gaat over een vrijstelling van de verplichting om actief naar werk te zoeken, en over het recht om een aangeboden dienstbetrekking te weigeren.
Vrijstelling voor hervatten van studies (1985 - 2020)
Het gaat om vergoede werklozen die een vrijstelling van IWZ genieten omdat ze studies hervatten, een opleiding of stage volgen (geen erkende beroepsopleiding). De bevoegdheid voor de toekenning van die vrijstelling werd door de 6de staatshervorming overgeheveld van de RVA naar het Vlaamse, Waalse en Brussels Hoofdstedelijk Gewest en de Duitstalige Gemeenschap. De uitbetaling van de werkloosheidsuitkering blijft wel federaal. Sinds de overname van de bevoegdheid door de gewesten verschilt de inhoud van de vrijstelling. Enkel in het Waalse Gewest gaat het nog over een vrijstelling van IWZ, terwijl het in de andere gewesten en de Duitstalige Gemeenschap gaat over een vrijstelling van de verplichting om actief naar werk te zoeken, en over het recht om een aangeboden dienstbetrekking te weigeren
Vrijstelling voor activiteiten in het buitenland (1998 - 2020)
Niet-werkende werkzoekenden kunnen vrijgesteld worden van de verplichte inschrijving als werkzoekende om beroepservaring gratis en vrïjwillig ten dienste te stellen van een vreemd land (voor de werklozen ouder dan 50 jaar) en om als jonge coöperant of werkloze deel te nemen aan een humanitaire actie in het buitenland.
Vrijstelling voor activiteiten in PWA of als stadswacht (1994 - 2020)
Het Plaatselijk Werkgelegenheidsagentschap stond, in samenwerking met de RVA , in voor de organisatie en controle van activiteiten waaraan niet wordt tegemoetgekomen in de reguliere arbeidscircuits. Het systeem richt zich voornamelijk tot langdurig werkzoekenden, die meestal laaggeschoold zijn en die maar weinig kansen hebben om zich te integreren in de reguliere arbeidsmarkt.
