U bent een uitkeringsgerechtigd werkloze die onder de overgangsmaatregelen valt en u wenst studies, een opleiding of een stage te volgen?

Waarover gaat dit infoblad?

Werklozen die tijdens hun werkloosheid willen studeren of een opleiding of stage willen volgen en hun werkloosheidsuitkeringen wensen te behouden, moeten worden vrijgesteld van een aantal verplichtingen.

In dit infoblad leest u:

• waar u de vrijstelling kan bekomen;
• wat de gevolgen zijn van de vrijstelling op uw verplichtingen als werkloze;
• wat de mogelijke gevolgen zijn van de vrijstelling op het bedrag van uw werkloosheidsuitkeringen;

• wat de gevolgen zijn van de vrijstelling op de duur van uw recht op werkloosheidsuitkeringen;

• wat u moet doen na afloop van uw studie, opleiding of stage.

Ontvangt u inschakelingsuitkeringen, beschermingsuitkeringen of kunstwerkuitkeringen? Dan is dit infoblad niet op u van toepassing.
Als u inschakelingsuitkeringen ontvangt, lees dan het infoblad T27 “Hervorming van de inschakelingsuitkeringen – De beperking van het recht in de tijd – Overgangsmaatregelen”.
Als u beschermingsuitkeringen ontvangt, lees dan het infoblad T166 “Heeft u recht op beschermingsuitkeringen?”
Als u kunstwerkuitkeringen ontvangt, lees dan het infoblad T191 “Welke specifieke regels zijn van toepassing op de kunstwerkers vanaf 1 januari 2024?”

 

Over welke studies, opleidingen en stages gaat het?

Er wordt een onderscheid gemaakt tussen:

• de beroepsopleiding: een opleiding voorzien in een overeenkomst afgesloten tussen uzelf en de bevoegde dienst voor beroepsopleiding (VDAB, Forem, Bruxelles Formation of ADG);
• studies met volledig leerplan: studies ingericht, gesubsidieerd of erkend door een Gemeenschap en gevolgd in het secundair onderwijs of in het hoger onderwijs (hogescholen en universiteiten);
• de opleiding tot zelfstandige: de opleidingen georganiseerd door SYNTRA, het IFAPME, EFP‑SFPME, IAWM, die voorbereiden op het uitoefenen van een leidinggevende functie in een kleine of middelgrote onderneming, op het opleiden van gekwalificeerde medewerkers van de KMO's of op het uitoefenen van een zelfstandig beroep;
• de alternerende opleiding: opleidingen in de zin van de geldende reglementering inzake leerovereenkomsten;
• de voorbereiding op een zelfstandige activiteit d.m.v. een overeenkomst met een activiteitencoöperatie;
• elke andere studie, opleiding of stage.

Waar kan u de vrijstelling bekomen?

Het Vlaamse, Waalse en Brusselse Hoofdstedelijk Gewest en de Duitstalige Gemeenschap zijn bevoegd voor die vrijstellingen.

Afhankelijk van uw woonplaats richt u zich tot de volgende instanties:

U woont in	en u wilt meer info over de voorwaarden voor de vrijstelling en de aanvraagprocedure. Dan kunt u contact opnemen met:	en u wilt meer info over de gevolgen van de vrijstelling (bedrag van de uitkeringen, controlekaart). Dan kunt u contact opnemen met:
Vlaanderen	Uw uitbetalingsinstelling (ACV, ABVV, ACLVB of HVW) De VDAB	Uw uitbetalingsinstelling (ACV, ABVV, ACLVB of HVW)
Brussel	Uw uitbetalingsinstelling (ACV, ABVV, ACLVB of HVW) Actiris	Uw uitbetalingsinstelling (ACV, ABVV, ACLVB of HVW)
Wallonië	Uw uitbetalingsinstelling (ACV, ABVV, ACLVB of HVW) de Forem	Uw uitbetalingsinstelling (ACV, ABVV, ACLVB of HVW)
Een Duitstalige gemeente	Uw uitbetalingsinstelling (ACV, ABVV, ACLVB of HVW) de ADG	Uw uitbetalingsinstelling (ACV, ABVV, ACLVB of HVW)

 

• VDAB

Vrijstellingen

Koning Albert II-laan 15 bus 514 - 1210 Brussel

Telefoonnummer servicelijn: 0800 30 700

www.vdab.be /vrijstellingen

E-mail: info@vdab.be

• ACTIRIS – directie Beschikbaarheid

Dienst Vrijstellingen

Koningsstraat 145 (4de verdieping) – 1000 Brussel

www.actiris.be

• Forem - dienst Dispenses

www.leforem.be/dispense

E-Mail: dispenses@forem.be

• Arbeitsamt der DG (ADG):

Dienst Freistellungen

Hütte 79 - 4700 Eupen

Tel.: +32 87 638900 - Fax: +32 87 557085

www.adg.be/freistellungen

E-Mail: freistellungen@adg.be

Van welke verplichtingen wordt u vrijgesteld?

Bent u vrijgesteld voor het volgen van studies, een opleiding of een stage, dan bent u vrijgesteld van bepaalde verplichtingen van werkzoekenden. Welke dat zijn, hangt van uw woonplaats af.

• Als u in Vlaanderen, in Brussel of in een Duitstalige gemeente woont:
  • moet u ingeschreven zijn en blijven als werkzoekende;
  • bent u onderworpen aan specifieke regels rond de beschikbaarheid voor de arbeidsmarkt;
  • mag u een voorgestelde job weigeren;
  • hoeft u niet actief naar werk te zoeken.
• Als u in Wallonië woont:
  • hoeft u niet meer ingeschreven te zijn als werkzoekende;
  • mag u een voorgestelde job weigeren;
  • hoeft u niet actief naar werk te zoeken.

Wat zijn de financiële gevolgen van de vrijstelling?

Tijdens de studie, opleiding of stage die u volgt en waarvoor u een vrijstelling werd toegekend, blijft u verder werkloosheidsuitkeringen genieten.

Hoe evolueert het bedrag van uw uitkeringen tijdens de vrijstelling?

• Als u een vrijstelling hebt gekregen voor het volgen van een voltijdse beroepsopleiding:
  • daalt het bedrag van uw uitkeringen niet als de beroepsopleiding minstens 4 weken duurt.
• Als u een vrijstelling hebt gekregen voor:
  • het volgen van studies met volledig leerplan die voorbereiden op een knelpuntberoep
  • een opleiding tot zelfstandige
  • de voorbereiding tot een zelfstandige activiteit d.m.v. een activiteitencoöperatie

zal het bedrag van uw uitkeringen als volgt behouden blijven:

• als u in de 1ste vergoedingsperiode zit, zal het bedrag van uw uitkeringen zakken tot aan de 2de periode. Vanaf de 2de periode blijft het bedrag van uw uitkeringen behouden.
• Als u studies volgt en in de 2de vergoedingsperiode zit, zal het bedrag van uw uitkeringen behouden blijven.

Dat voordeel wordt u automatisch toegekend.

Als u slaagt, en als u verder werkloosheidsuitkeringen ontvangt, kunt u dat voordelige bedrag vanaf het einde van uw vrijstelling nog gedurende een periode van 6 maanden (bonus van 6 maanden) behouden.

U vraagt die bonus aan door een formulier C114-Bonus in te dienen bij uw uitbetalingsinstelling.

• Als u een vrijstelling hebt gekregen voor een andere opleiding, heeft die geen impact op het bedrag van uw uitkering.  

Wat zijn de gevolgen van de vrijstelling op de duur van uw recht op werkloosheidsuitkeringen?

Hebt u op de datum waarop uw recht op uitkeringen normaal eindigt een vrijstelling van de gewestelijke dienst voor arbeidsbemiddeling voor het volgen van een opleiding, dan mag u uw opleiding voortzetten met behoud van uw uitkeringen tot aan het einde van de opleiding, maar ten laatste tot 30.06.2030 als

• u de opleiding begonnen bent vóór 1 januari 2026 EN
• die opleiding u voorbereidt op een knelpuntberoep.

Als u een opleiding hebt gevolgd die niet voorbereidt op een knelpuntberoep of die is gestart na 1 januari 2026, kan uw einddatum van het recht ook worden uitgesteld als:

• deze opleiding een voltijdse beroepsopleiding is
• en een ononderbroken duur heeft van minstens 3 maanden.

Dit uitstel is beperkt tot 12 maanden na de einddatum van het recht en mag niet later vallen dan 30.06.2030.

In de andere gevallen hebben vrijstellingen geen invloed op de duur van uw recht.

Mag u de voordelen toegekend tijdens de studies, opleiding of stage combineren met uw uitkeringen?

Bovenop de financiële voordelen die u ontvangt in het kader van een opleiding, studies, een leertijd of een stage kunt u uw werkloosheidsuitkeringen behouden, op voorwaarde dat u een vrijstelling hebt gekregen van de gewestelijke dienst en op voorwaarde dat u de opleiding effectief volgt.

 

Het gebruik van de controlekaart

Zelfs als u een studie, opleiding of stage volgt met een vrijstelling, moet u altijd een controlekaart bijhouden.

U kan gebruik maken van een papieren controlekaart (beschikbaar bij uw uitbetalingsinstelling).

• Woont u in Vlaanderen, in Brussel of in de Duitstalige Gemeenschap, gebruik dan de gewone controlekaart C3A.
• Als u in Wallonië woont:
  • Volgt u een beroepsopleiding, gebruik dan de gewone controlekaart C3A,
  • In de andere gevallen gebruikt u de controlekaart C3C.

U kan de elektronische controlekaart gebruiken. Die vindt u op de portaalsite van de sociale zekerheid (www.socialsecurity.be/burger), die ook toegankelijk is via de websites van de uitbetalingsinstellingen.

Het is belangrijk de richtlijnen op de controlekaart aandachtig te lezen. U moet onder meer het vakje van uw controlekaart zwart maken als u aan het werk bent buiten het kader van de studie, opleiding of stage waarvoor u vrijgesteld bent, zelfs al werkt u op een zaterdag, een zondag of een feestdag. Als u ziek bent, moet u dat ook aanduiden op de kaart. Als u deze verplichtingen niet naleeft, kan dat leiden tot ernstige sancties.

Op het einde van de maand dient u uw papieren controlekaart in bij uw uitbetalingsinstelling. Gebruikt u een elektronische controlekaart? Dan moet u op het einde van de maand de gegevens bevestigen.

Wat moet u doen op het einde van de vrijstelling?

• Woont u in Vlaanderen, in Brussel of in de Duitstalige Gemeenschap, dan hoeft u zich op het einde van de vrijstelling niet opnieuw in te schrijven als werkzoekende, tenzij de opleiding gevolgd wordt door een periode zonder werkloosheidsuitkeringen van minstens 28 dagen
• Als u in Wallonië woont:
  • Volgde u een beroepsopleiding? Dan ontvangt u op het einde van de opleiding een formulier C91. U moet zich met dat formulier aanmelden bij uw uitbetalingsinstelling.
  • U hoeft zich niet opnieuw in te schrijven als werkzoekende.
  • Maakte u gebruik van een papieren controlekaart C3C? Dan biedt u zich aan bij uw uitbetalingsinstelling, die u een andere controlekaart zal geven.

Volgde u een beroepsopleiding, dan ontvangt u op het einde van de opleiding een formulier C91. U moet zich met dat formulier aanmelden bij uw uitbetalingsinstelling.

Wat zijn de gevolgen indien u een studie, opleiding of stage volgt zonder dat u hiervoor een vrijstelling hebt bekomen?

• Als u deze studies volgt zonder dat u daarvoor een vrijstelling hebt gekregen, dan verliest u het recht op werkloosheidsuitkeringen:
  • studies met volledig leerplan
  • een opleiding tot zelfstandige
  • een alternerende opleiding of leertijd
  • de voorbereiding op een zelfstandige activiteit d.m.v. een overeenkomst met een activiteitencoöperatie.
• Als u een andere studie of stage volgt zonder dat u daarvoor een vrijstelling hebt gekregen, dan bent u van geen enkele verplichting als werkzoekende vrijgesteld:
  • u moet ingeschreven zijn en blijven als werkzoekende;
  • u moet beschikbaar zijn voor de arbeidsmarkt;
  • u moet actief naar werk zoeken;
  • u mag geen aangeboden job weigeren.
• Als u financiële voordelen ontvangt in het kader van een opleiding of stage zonder dat u daarvoor een vrijstelling hebt gekregen van de gewestelijke dienst (VDAB, Actiris, Bruxelles Formation, de Forem of de ADG), verliest u het recht op werkloosheidsuitkeringen.