Mag u een vrijwillige activiteit verrichten voor een privépersoon of een organisatie?

T42

Laatste update : 01.01.2024

Welke vrijwillige activiteiten worden toegelaten?

U mag een vrijwillige activiteit verrichten voor:

  • een privépersoon (vriendendienst);
  • een organisatie: een vereniging zonder winstoogmerk, een openbare dienst; een instelling van openbaar nut, een door een Gemeenschap georganiseerde, erkende of gesubsidieerde onderwijsinstelling, een cultureel centrum, een jeugdtehuis; een kerkfabriek.

U mag eveneens een sportactiviteit beoefenen als amateur-sportbeoefenaar.

Deze kan u vinden bij uw uitbetalingsinstelling of bij het werkloosheidsbureau van de RVA of u kan deze downloaden van de website www.rva.be.

Welke vrijwillige activiteiten worden niet toegelaten?

Het - zelfs vrijwillig - verlenen van hulp in de beroepsactiviteit van een privépersoon (bv. de hulp verleend in een handelszaak of ten voordele van een handelsvennootschap) wordt door de RVA nooit aanvaard als een cumuleerbare vrijwillige activiteit.

Het werk – zelfs vrijwillig - voor rekening van een werkgever of een handelsvennootschap wordt door de RVA nooit aanvaard als een cumuleerbare vrijwillige activiteit.

Welke formaliteiten moet u vervullen indien u een vrijwillige activiteit voor een organisatie verricht?

Indien u voor een organisatie een vrijwillige activiteit uitoefent, moet u hiervan aangifte doen bij uw uitbetalingsinstelling.

Hiervoor meldt u zich aan bij uw uitbetalingsinstelling (HVW of vakbond) vóór de aanvang van de vrijwillige activiteit en doet u voorafgaandelijk aangifte door middel van het formulier C45B.

Dit formulier is ter beschikking bij uw uitbetalingsinstelling. U kan het ook downloaden van www.rva.be. Het formulier moet door u en door de betrokken organisatie die u tewerkstelt, worden ingevuld en op het werkloosheidsbureau toekomen vóór de aanvang van de activiteit.

U moet opnieuw voorafgaandelijk een aangifte doen, wanneer de frequentie of de aard van de activiteit wijzigt.

Algemene toelating gegeven door de RVA aan een organisatie

Wanneer de organisatie gevestigd is of actief is in heel het land of in verschillende regio’s, kan de RVA op algemene wijze toestaan dat de organisatie gerechtigden op werkloosheids­uitkeringen tewerkstelt als vrijwilliger. De aanvraag (formulier C45F) moet door de organisatie worden verstuurd naar het Hoofdbestuur van de RVA (Keizerslaan 7 te 1000 Brussel).

Algemene toelating met vrijstelling van individuele aangifte

In dit geval hoeft u geen enkele formaliteit te vervullen, noch ten opzichte van uw uitbetalingsinstelling noch ten opzichte van het werkloosheidsbureau (u hoeft dus geen C45B in te dienen).

U kan de vrijwillige activiteit uitoefenen binnen de grenzen van de algemene toelating (vraag inlichtingen bij de organisatie die u tewerkstelt, met name in verband met de geldigheidsduur van de algemene toelating).

Algemene toelating zonder vrijstelling van individuele aangifte

In dit geval vermeldt de organisatie die u tewerkstelt het algemeen toelatingsnummer op het formulier C45B dat u indient via uw uitbetalingsinstelling.

Welke formaliteiten moet u vervullen indien u voor een privépersoon een vrijwillige activiteit verricht?

Indien u voor een privépersoon een vrijwillige activiteit uitoefent, moet u hiervan aangifte doen bij uw uitbetalingsinstelling.

Hiervoor meldt u zich aan bij uw uitbetalingsinstelling (H.V.W. of vakbond) vóór de aanvang van de vrijwillige activiteit en doet u voorafgaandelijk aangifte door middel van het formulier C45A.

Dit formulier is ter beschikking bij uw uitbetalingsinstelling. U kan het ook downloaden van www.rva.be. Het formulier moet door u en door de betrokken privépersoon die u tewerkstelt, worden ingevuld en op het werkloosheidsbureau toekomen vóór de aanvang van de activiteit.

Als de frequentie of de aard van de activiteit wijzigt, moet u vooraf een nieuwe aangifte indienen.

De beslissing van de werkloosheidsdirecteur

(Dit heeft geen betrekking op u indien u vrijgesteld bent van het indienen van een formulier C45B).

De directeur van het werkloosheidsbureau zal, op grond van de gegevens van het formulier, de cumul van werkloosheidsuitkeringen met de uitoefening van de vrijwillige activiteit toestaan of weigeren. De directeur kan de toelating weigeren wanneer de activiteit niet of niet langer de kenmerken vertoont van een activiteit die gewoonlijk door vrijwilligers wordt verricht.

Wordt geen toelating verleend, dan kunt u binnen een periode van drie maanden een beroep instellen tegen deze beslissing bij de Arbeidsrechtbank.

Binnen welke termijn moet de directeur beslissen?

De directeur van het werkloosheidsbureau beschikt over een termijn van 12 werkdagen om een beslissing te nemen. Eens deze termijn verstreken, dan wordt de directeur geacht akkoord te gaan met de uitoefening van de vrijwillige activiteit voor onbepaalde duur.

Een latere beslissing van weigering of beperking is mogelijk, maar heeft in principe slechts uitwerking voor de toekomst.

In afwachting van de beslissing van de directeur mag u de vrijwillige activiteit waarvan u aangifte heeft gedaan reeds uitoefenen.

Voor welke tijdsduur geldt de toelating van de directeur?

De toelating wordt in principe voor onbeperkte duur gegeven. De directeur kan echter beslissen de toelating te geven voor een periode van 12 maanden, die kan worden verlengd op voorwaarde dat er opnieuw voorafgaandelijk een aangifte wordt gedaan.

Kunt u bepaalde voordelen cumuleren met uw werkloosheidsuitkeringen?

Een vrijwillige activiteit is arbeid die wordt verricht zonder tegenprestatie. U mag vergoedingen, toegekend in het kader van de activiteiten die u uitoefent als vrijwilliger of als amateur-sportbeoefenaar, cumuleren met werkloosheidsuitkeringen OP VOORWAARDE DAT deze vergoedingen worden verleend als terugbetaling van uw onkosten.

Het kan gaan om:

  • hetzij een vergoeding tot terugbetaling van de werkelijke onkosten;
  • hetzij een forfaitaire vergoeding voor zover deze door de fiscale administratie wordt beschouwd als een niet-belastbaar voordeel.  Hiervoor mag de vergoeding niet hoger liggen dan 41,48 euro per dag met een maximum van 1.659,29 euro per jaar (geïndexeerde bedragen, geldig vanaf 01.01.2024).  Specifieke bedragen zijn vastgesteld voor activiteiten ten voordele van bepaalde sportclubs (win inlichtingen in bij de fiscale administratie).

Wat moet u vermelden op uw controlekaart?

U bewaart uw gewone papieren of elektronische controlekaart.

Indien de directeur van het werkloosheidsbureau de cumul van de vrijwillige activiteit met werkloosheidsuitkeringen toelaat, moet u de vrijwillige activiteit niet vermelden op uw controlekaart.

Indien u daarentegen een activiteit uitoefent buiten de beperkingen van de toestemming (bv. u overschrijdt het toegelaten aantal uren; u oefent een andere activiteit uit; u ontvangt een forfaitaire vergoeding die de toegelaten bedragen overschrijdt), moet u deze activiteit aangeven op uw controlekaart door het overeenstemmende vakje zwart te maken vóór het begin van de activiteit. U ontvangt geen uitkeringen voor deze dagen.

Verleent de directeur van het werkloosheidsbureau geen toelating om de vrijwillige activiteit te cumuleren met werkloosheidsuitkeringen en u oefent de activiteit uit, dan dient u deze activiteit te vermelden op uw controlekaart door vooraf het overeenstemmend vakje zwart te maken. Voor deze dagen ontvangt u geen uitkering.

Wat zijn de gevolgen indien deze formaliteiten niet worden nageleefd?

Indien u een vrijwillige activiteit uitoefent zonder dit voorafgaandelijk te hebben aangegeven of zonder de vergoeding die u ontvangt te hebben aangegeven (behalve als u vrijgesteld bent van het indienen van een C45B) of indien u de vastgestelde beperkingen van de toestemming overschrijdt en u het (de) overeenstemmende vakje(s) van uw controlekaart niet zwart maakt, verliest u het recht op uitkeringen. De ten onrechte ontvangen uitkeringen zullen worden worden teruggevorderd en u riskeert een uitsluiting van het recht op uitkeringen voor meerdere weken.