Tijdelijke werkloosheid - overmacht
Inhoud van deze pagina
E24
Laatste update : 18.03.2025
Waarom dit infoblad?
Om u te informeren over de voorwaarden waaraan moet voldaan zijn en de formaliteiten die u moet vervullen voor het invoeren van een regeling van tijdelijke werkloosheid wegens overmacht.
De schorsing van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst ingevolge overmacht is voorzien in artikel 26 van de wet van 03.07.1978 op de arbeidsovereenkomsten.
Indien u uw personeel door overmacht niet kan tewerkstellen, kunt u hen, met naleving van bepaalde formaliteiten, tijdelijk werkloos stellen ingevolge overmacht. Gedurende die periode kunnen de werknemers in principe een uitkering ontvangen van de RVA.
Welke werknemers kunt u tijdelijk werkloos stellen?
U kan tijdelijke werkloosheid wegens overmacht invoeren voor:
- arbeiders en bedienden;
- leerlingen die een alternerende opleiding volgen beoogd in artikel 1bis van het KB van 28.11.1969 tot uitvoering van de wet van 27.06.1969 tot herziening van de besluitwet van 28.12.1944 betreffende de maatschappelijke zekerheid der arbeiders met name de leerlingen met een alternerende overeenkomst in de Franse Gemeenschap en met een overeenkomst van alternerende opleiding in de Vlaamse Gemeenschap…).
En studenten?
Studenten kunnen niet tijdelijk werkloos worden gesteld zolang ze studies met volledig leerplan volgen (behalve tijdens de maanden juli, augustus en september volgend op het einde van hun studies, indien ze nog verbonden zijn door een studentenovereenkomst).
Wat wordt verstaan onder “overmacht”?
Overmacht veronderstelt een plotse, onvoorzienbare gebeurtenis, onafhankelijk van de wil van de partijen die de uitvoering van de overeenkomst tijdelijk volledig onmogelijk maakt.
Bij zijn beslissing zal de directeur van het werkloosheidsbureau van de RVA rekening houden met de volgende criteria die gelijktijdig vervuld moeten zijn:
- het moet gaan om een plotse en onvoorzienbare gebeurtenis (de gebeurtenis mag normaal gezien niet te verwachten zijn geweest);
- de feiten moeten zich voordoen buiten de wil (“schuld”) van de partijen. Zowel de werkgever als de werknemer worden hiermee bedoeld;
- de overmacht maakt de verdere uitvoering van de arbeidsovereenkomst volledig onmogelijk. Het is dus niet voldoende dat de uitvoering ervan enkel bemoeilijkt wordt of duurder uitvalt;
- de onmogelijkheid tot werken moet een tijdelijk karakter hebben. Indien de gebeurtenis van die aard is dat de uitvoering van de overeenkomst definitief onmogelijk wordt, kan geen tijdelijke werkloosheid ingevolge overmacht worden ingeroepen. De arbeidsovereenkomst moet dan eventueel worden beëindigd wegens overmacht.
De volgende gebeurtenissen vormen op zichzelf geen gevallen van overmacht die een einde maken aan de verplichtingen van de partijen (beëindiging van de arbeidsovereenkomst zonder opzegvergoeding):
- het faillissement of kennelijk onvermogen van de werkgever;
- de tijdelijke of definitieve sluiting van de onderneming die voortvloeit uit maatregelen getroffen bij toepassing van de wetgeving op de reglementering betreffende de vrijwaring van het leefmilieu. Indien het gaat om een tijdelijke sluiting, kan dat eventueel wel aanleiding geven tot tijdelijke werkloosheid ingevolge overmacht indien aan alle criteria van overmacht voldaan is (bv. een tijdelijke sluiting van een zwembad wegens aanpassing aan nieuwe milieunormen).
Kan bv. wel als overmacht worden beschouwd:
- een brand waardoor de onderneming verwoest wordt;
- een elektriciteitspanne als de panne zich voordeed in de elektriciteitscentrale buiten het bedrijf. Wanneer de oorzaak van de panne daarentegen te wijten is aan een gebrekkig onderhoud van de leidingen, wordt geen overmacht aanvaard;
de uitvoering van wegenwerken voor zover deze de uitvoering van de arbeidsovereenkomst volledig onmogelijk maken. De onmogelijkheid tot het uitvoeren van de arbeidsovereenkomst moet voor iedere arbeidsovereenkomst afzonderlijk bekeken worden.
Wanneer ten gevolge van wegenwerken de winkel moeilijker toegankelijk wordt voor het publiek, kan dat leiden tot een daling van het cliënteel en de verkoop. Die daling kan ertoe leiden dat een aantal personeelsleden nog onmogelijk kan tewerkgesteld worden. Voor die personeelsleden kan tijdelijke werkloosheid wegens overmacht aanvaard worden. De personeelsleden voor wie nog werk beschikbaar is, zij het slechts deeltijds, kunnen niet tijdelijk werkloos gesteld worden aangezien voor hen de uitvoering van de arbeidsovereenkomst niet volledig onmogelijk is..
Wanneer de winkel volledig ontoegankelijk zou worden, zowel voor het cliënteel als voor het personeel, kan het voltallige personeel gedurende de duur van de wegenwerken tijdelijk werkloos gesteld worden wegens overmacht.
De directeur van het werkloosheidsbureau van de RVA zal een beslissing nemen, eventueel na de werkgever uitgenodigd te hebben of na een controleonderzoek. Die beslissing is niet tijdsgebonden, maar de RVA zal altijd proberen zo snel mogelijk uitsluitsel te geven.
Speciale situatie: tijdelijke werkloosheid ingevolge overmacht veroorzaakt door medische redenen
Wanneer de werknemer arbeidsongeschikt is, heeft hij geen recht op werkloosheidsuitkeringen. Om recht te hebben op werkloosheidsuitkeringen moet de werknemer arbeidsgeschikt zijn in de zin van de ziekte- en invaliditeitswetgeving.
Tijdens de periode van arbeidsongeschiktheid is de uitvoering van de arbeidsovereenkomst geschorst en heeft de werknemer, in principe, recht op het gewaarborgd loon en vervolgens op ziekte-uitkeringen.
In de volgende situaties kan de werknemer die arbeidsgeschikt is verklaard in de zin van de ziekte-en invaliditeitsverzekering maar nog verder ongeschikt is voor de uitoefening van zijn functie uitkeringen tijdelijke werkloosheid wegens medische overmacht ontvangen (op voorwaarde dat hij de leeftijd van 65 jaar niet bereikt heeft):
1. De werknemer betwist de arbeidsgeschiktheidsverklaring voor de arbeidsrechtbank
Als de werknemer door de adviserend arts van het ziekenfonds of het RIZIV arbeidsgeschikt is verklaard, maar hij deze beslissing van arbeidsgeschiktheid voor de arbeidsrechtbank betwist, kan hij gedurende de gerechtelijke procedure provisionele uitkeringen ontvangen.
- Indien hij in het gelijk wordt gesteld (d.w.z. indien de arbeidsongeschikt wordt bevestigd), betaalt de ziekteverzekering het bedrag van de ontvangen uitkeringen terug aan de RVA.
- Indien hij in het ongelijk wordt gesteld (d.w.z. de beslissing van arbeidsgeschiktheid wordt bevestigd), dan moet de werknemer het werk hervatten en kan hij de ontvangen uitkeringen behouden.
2. De werknemer betwist de arbeidsgeschiktheidsverklaring niet maar is nog arbeidsongeschikt voor het uitoefenen van zijn werk
Algemene voorwaarden
Om recht te hebben op tijdelijke werkloosheid wegens medische overmacht, moeten de volgende voorwaarden gelijktijdig vervuld zijn:
- de werknemer mag geen recht hebben op gewaarborgd loon van zijn werkgever
- de werknemer mag geen recht hebben op ziekte-uitkeringen
- de arbeidsongeschiktheid is vastgesteld door de arbeidsarts of door de RVA-arts
- er is geen gepast vervangingswerk beschikbaar bij de werkgever
- de aanvraag mag niet gelegen zijn in de eerste 6 maanden van de arbeidsongeschiktheid (in die periode wordt de werknemer in principe ten laste genomen door de ziekteverzekering)
Volgende situaties kunnen zich voordoen:
Tijdelijke werkloosheid wegens medische overmacht BUITEN een re-integratietraject
- Indien de arbeidsarts beslist (formulier voor gezondheidsbeoordeling) dat de werknemer tijdelijk niet in staat is om het overeengekomen werk uit te voeren, kan hij uitkeringen tijdelijke werkloosheid medische overmacht ontvangen indien hij wordt opgevolgd door de erkende arts van de RVA
- Indien de arbeidsarts beslist (formulier voor gezondheidsbeoordeling) dat de werknemer definitief ongeschikt is voor het uitoefenen van zijn functie met aanbevelingen voor ander werk/aangepast werk, kan hij enkel uitkeringen tijdelijke werkloosheid medische overmacht ontvangen in het kader van een re-integratietraject.
Tijdelijke werkloosheid wegens medische overmacht IN een re-integratietraject
Indien de werknemer tijdelijk of definitief ongeschikt is om het overeengekomen werk uit te voeren, dan kan hij uitkeringen tijdelijke werkloosheid medische overmacht ontvangen vanaf de aanvraag om re-integratie tot aan de beslissing (formulier voor re-integratiebeoordeling) genomen door de arbeidsarts, met een termijn van maximum 49 kalenderdagen (de arbeidsarts moet binnen deze termijn een beslissing nemen).
De werknemer moet bij zijn uitkeringsaanvraag het formulier C27 re-integratie voegen waaruit blijkt dat hij uitkeringen tijdelijke werkloosheid vraagt in het kader van een re-integratietraject. Met dit formulier verbindt de werknemer er zich ook toe om elke nieuwe inlichting betreffende de opvolging van het re-integratietraject, zo snel mogelijk mee te delen aan de RVA of zijn uitbetalingsinstelling.
a) Indien de arbeidsarts beslist dat de werknemer tijdelijk arbeidsongeschikt is, maar dat hij een aangepast of ander werk kan uitvoeren (beslissing A), kan de werknemer tijdelijke werkloosheid genieten gedurende maximum 63 kalenderdagen (de werkgever moet binnen deze termijn een re-integratieplan of een verslag opstellen).
- Indien de werkgever een gemotiveerd verslag bezorgt waarin hij vaststelt dat hij niet in staat is een ander werk/aangepast werk voor te stellen, eindigt het re-integratietraject en kan de werknemer tijdelijke werkloosheid blijven genieten mits hij wordt opgevolgd door de erkende arts van de RVA.
- Indien de werkgever een re-integratieplan voorstelt en de werknemer het plan aanvaardt, wordt het re-integratietraject beëindigd en kunnen er geen uitkeringen tijdelijke werkloosheid meer worden toegekend in het kader van het re-integratietraject.
Opmerking: de werknemer heeft 14 kalenderdagen de tijd om het plan te aanvaarden. Tijdens die periode kan hij uitkeringen tijdelijke werkloosheid blijven genieten. - Indien de werkgever een re-integratieplan voorstelt met een tewerkstellingsbreuk die lager is dan diegene die oorspronkelijk werd voorzien in de arbeidsovereenkomst, kan de werknemer tijdelijke werkloosheid genieten tijdens de uren dat hij geen arbeidsprestaties uitoefent en mits hij wordt opgevolgd door de erkende arts van de RVA. De ongeschiktheid moet tijdelijk blijven en de werknemer mag niet ongeschikt worden in de zin van de ziekte- en invaliditeitswetgeving.
- Indien de werkgever een re-integratieplan voorstelt en de werknemer het plan weigert, eindigt het re-integratietraject en kan hij uitkeringen tijdelijke werkloosheid blijven genieten mits hij wordt opgevolgd door de erkende arts van de RVA.
b) Indien de arbeidsarts beslist dat de werknemer definitief arbeidsongeschikt is, maar dat hij een aangepast of ander werk kan uitvoeren (beslissing B), kan de werknemer tijdelijke werkloosheid genieten gedurende maximum 6 maanden (de werkgever moet binnen deze termijn een re-integratieplan of een verslag opstellen).
- Indien de werknemer het plan aanvaardt en het werk hervat, eindigt het re-integratietraject en kunnen geen uitkeringen tijdelijke werkloosheid meer worden toegekend in het kader van het re-integratietraject.
Opmerking: de werknemer heeft 14 kalenderdagen de tijd om het plan te aanvaarden. Tijdens die periode kan hij uitkeringen tijdelijke werkloosheid blijven genieten. - Indien het plan in een aangepast of ander werk voorziet met een lagere tewerkstellingsbreuk dan die van de oorspronkelijke arbeidsovereenkomst, heeft de werknemer geen recht meer op uitkeringen tijdelijke werkloosheid. Indien hij het werk deeltijds hervat, kan hij echter het statuut van deeltijds werknemer met behoud van rechten vragen en, indien hij aan de voorwaarden hiervoor voldoet, onmiddellijk een inkomensgarantie-uitkering genieten op basis van zijn nieuwe arbeidsovereenkomst.
- Indien de werkgever een gemotiveerd verslag bezorgt waarin hij vaststelt dat hij niet in staat is een ander werk/aangepast werk voor te stellen, eindigt het re-integratietraject en kunnen er geen uitkeringen tijdelijke werkloosheid meer worden toegekend in het kader van een re-integratietraject.
Opmerking: De werknemer kan enkel een beroep instellen tegen een beslissing B (definitieve ongeschiktheid). Er kunnen uitkeringen tijdelijke werkloosheid worden toegekend tijdens de beroepstermijn tegen de beslissing B (maximum 21 kalenderdagen) of tijdens de beroepsprocedure (maximum 42 kalenderdagen), indien de werknemer de beslissing van definitieve ongeschiktheid betwist.
c) Indien de arbeidsarts nog geen beslissing kan nemen omdat de situatie van de werknemer nog kan evolueren (beslissing C), eindigt het re-integratietraject en kunnen er geen uitkeringen tijdelijke werkloosheid wegens medische overmacht meer worden toegekend in het kader van een re-integratietraject.
De werknemer kan verder tijdelijke werkloosheid genieten mits hij wordt opgevolgd door de erkende arts van de RVA en voor zover hij niet ongeschikt wordt in de zin van de ziekte- en invaliditeitswetgeving.
Tijdelijke werkloosheid wegens medische overmacht in het kader van de bijzondere procedure einde arbeidsovereenkomst medische overmacht
Artikel 34 van de wet van 3 juli 1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten bepaalt dat de werknemer en de werkgever de arbeidsovereenkomst kunnen beëindigen wegens medische overmacht wanneer de werknemer definitief ongeschikt is verklaard voor het overeengekomen werk en de bijzondere procedure einde arbeidsovereenkomst wegens medische overmacht werd doorlopen.
De werknemer kan gedurende deze bijzondere procedure einde arbeidsovereenkomst wegens medische overmacht uitkeringen tijdelijke werkloosheid wegens medische overmacht ontvangen.
De werknemer moet bij zijn uitkeringsaanvraag het formulier C27 einde arbeidsovereenkomst voegen waaruit blijkt dat hij uitkeringen tijdelijke werkloosheid vraagt in het kader van de bijzondere procedure einde arbeidsovereenkomst medische overmacht. Met dit formulier verbindt de werknemer er zich ook toe om elke nieuwe inlichting betreffende de opvolging van de bijzondere procedure, zo snel mogelijk mee te delen aan de RVA of zijn uitbetalingsinstelling.
De werknemer kan uitkeringen tijdelijke werkloosheid ontvangen:
- gedurende de periode gelegen tussen de aanvraag om opstart van de bijzondere procedure voor het beëindigen van de arbeidsovereenkomst wegens medische overmacht en het medisch onderzoek uitgevoerd door de arbeidsarts;
- indien de arbeidsarts de definitieve arbeidsongeschiktheid van de werknemer vaststelt, tijdens de beroepstermijn tegen die beslissing (maximum 21 kalenderdagen) of tijdens de beroepsprocedure (maximum 42 kalenderdagen), indien de werknemer de beslissing van definitieve ongeschiktheid betwist;
- indien de werknemer gevraagd heeft dat de voorwaarden en modaliteiten worden onderzocht van een ander werk of aangepast werk, tijdens de duur van de procedure met een maximum van 6 maanden (de werkgever moet binnen deze termijn een re-integratieplan of een gemotiveerd verslag opstellen).
Opmerkingen:
- Als algemeen principe geldt dat tijdelijke werkloosheid maar kan worden ingevoerd indien de werkloosheid een ‘tijdelijk’ karakter vertoont. Dit principe geldt ook voor de tijdelijke werkloosheid wegens medische overmacht. Vandaar dat de tijdelijke werkloosheid wegens medische overmacht in principe maar wordt toegestaan voor 12 maanden.
- Indien de arbeidsarts heeft vastgesteld dat de werknemer definitief arbeidsongeschikt is om zijn arbeidsovereenkomst verder uit te voeren en de werknemer een uitkeringsaanvraag volledige werkloosheid indient waarbij het attest van de arbeidsarts is gevoegd waaruit blijkt dat hij definitief arbeidsongeschikt is voor het uitvoeren van zijn functie, dan kan de werknemer vergoed worden als volledig werkloze indien hij aan de voorwaarden hiervoor voldoet (voldoende aantal arbeidsdagen gewerkt hebben, niet arbeidsongeschikt zijn in de zin van de RIZIV-wetgeving etc…) De werknemer zal niet gesanctioneerd worden voor een werkverlating indien hij zelf de arbeidsovereenkomst zou beëindigd hebben of indien de arbeidsovereenkomst zou beëindigd zijn in onderling akkoord tussen de werkgever of de werknemer.
Bij een aanvraag tijdelijke werkloosheid wegens medische overmacht moet u altijd een ASR-scenario 2 versturen (zie verder).
Voor elke maand van onmogelijkheid tot werken verstuurt u een ASR- scenario 5 (zie verder). Als reden van tijdelijke werkloosheid vermeldt u medische overmacht (code 5.5).
Wie verricht de formaliteiten in geval van tijdelijke werkloosheid ?
U of uw sociaal secretariaat, als uw mandataris.
Welke formaliteiten moet u vervullen indien u uw werknemers tijdelijk werkloos wil stellen?
- Stel de RVA in kennis van de ovemacht;
- Overhandig maandelijks een controlekaart C 3.2aan elke tijdelijk werkloos gestelde werknemer voor zover nog van toepassing;
- Verricht een elektronische aangifte - ASR scenario 2, indien de werknemer een uitkeringsaanvraag moet doen;
- Verricht maandelijks, na afloop van de maand, een elektronische aangifte - ASR scenario 5, voor de tijdelijk werkloos gestelde werknemers.
Die formaliteiten worden hieronder verder besproken.
Mededeling aan de RVA van de overmacht
De wet voorziet niet in een speciale mededelingsprocedure tegenover de RVA.
U heeft er nochtans alle belang bij de RVA zo snel mogelijk in te lichten via een elektronische mededeling. Daarnaast wordt best ook een papieren dossier ingediend met de nodige bewijsstukken waaruit de overmacht blijkt. Een snelle aangifte zorgt ervoor dat de werknemers sneller hun uitkeringen zullen ontvangen.
Uitzondering:
Een elektronische mededeling aan de RVA is niet nodig indien het gaat om overmacht om medische redenen (ingevolge de verminderde lichamelijke geschiktheid van de werknemer).
Hoe kunt u een mededeling elektronisch versturen?
Via de portaalsite van de sociale zekerheid (www.socialsecurity.be > rubriek Onderneming > Sociale risico’s > Tijdelijke werkloosheid).
Om een elektronische aangifte te kunnen verrichten, moet u toegang hebben tot de beveiligde onlinediensten van de Sociale Zekerheid.
- Indien u al over een toegang voor uw onderneming beschikt, kunt u zich aanmelden met uw elektronische identiteitskaart of uw gebruikersnaam en een wachtwoord (www.socialsecurity.be > rubriek Onderneming > aanmelden);
- Indien u nog niet over een toegang voor uw onderneming beschikt, moet een verantwoordelijke van uw onderneming een elektronische aanvraag tot registratie indienen (www.socialsecurity.be > rubriek Onderneming > registreren) en:
- ofwel die ondertekenen met zijn elektronische identiteitskaart en online versturen;
- ofwel die afdrukken, ondertekenen en per post opsturen.
Als u problemen heeft in verband met de toegang, kunt u het contactcenter eranova contacteren (tel. 02 511 51 51, of via het contactformulier op de portaalsite).
U kunt de mededeling eventueel ook versturen via batch. U vindt alle nodige informatie voor het versturen van een gestructureerde boodschap op de portaalsite van de sociale zekerheid (www.socialsecurity.be > rubriek Onderneming > Sociale risico’s > Tijdelijke werkloosheid > Help > Helpcentrum).
U kunt de elektronische mededeling ook vervangen door:
- een mededeling die aangetekend per post wordt verstuurd;
- door een fax naar het werkloosheidsbureau van de RVA van de plaats waar de exploitatiezetel van de onderneming is gevestigd.
In dat geval vermeldt u in de aangetekende zending of in de fax nauwkeurig de feiten die tot de overmacht hebben geleid.
Indien de mededeling via een aangetekende brief gebeurt, moet ze bovendien de naam van de werkgever, het adres en het ondernemingsnummer vermelden.
Naar waar moet u de mededeling versturen?
U moet de mededeling versturen naar het werkloosheidsbureau van de plaats waar uw onderneming gevestigd is. Daarmee wordt de exploitatiezetel van de onderneming bedoeld en niet de maatschappelijke zetel.
Welke vermeldingen moet de mededeling bevatten?
De mededeling aan de RVA moet de volgende vermeldingen bevatten:
- de datum waarop de gebeurtenis zich heeft voorgedaan;
- een uiteenzetting van de gebeurtenis die de overmacht uitmaakt;
- de voorziene werkloosheidsduur (maximum 3 maanden). Indien de werkloosheid langer aanhoudt, kan een nieuwe mededeling verzonden worden;
- de identiteit van de betrokken werknemers.
Indien u eventueel een beurtsysteem wenst in te voeren of bv. enkele mensen tijdelijk terug aan het werk wil stellen, dan moet u dat ook melden aan de RVA. Het is niet mogelijk dat de arbeidsovereenkomst gedeeltelijk geschortst wordt.
Controlekaart tijdelijke werkloosheid
Principe
Vanaf 01.01.2025 moet de werknemer de controlekaart tijdelijke werkloosheid (eC3.2) verplicht elektronisch invullen.
Hieruit volgt dat de werknemer geen gebruik meer kan maken van de papieren controlekaarten C3.2A en u geen papieren controlekaarten meer mag overhandigen.
Vanaf de eerste werkloosheidsdag moet de werknemer de elektronische controlekaart eC3.2 invullen volgens de instructies vermeld in de legende. Zo moet de arbeider o.a. (vóór de aanvang van de arbeid) alle arbeidsprestaties vermelden die hij verricht voor zichzelf of voor een derde, alsook de ziektedagen, de vakantiedagen en de niet-gepresteerde dagen gedekt door loon.
Op het einde van de maand moet de arbeider de elektronische controlekaart eC3.2 versturen naar zijn uitbetalingsinstelling (HVW, ACLVB, ACV, ABVV) en de verzending bevestigen.
Voor meer uitleg over de elektronische controlekaart, zie het infoblad E74 (“De elektronische controlekaart eC3.2.
Uitzondering
In de volgende twee situaties kunt u nog verder papieren controlekaarten C3.2A afleveren aan de werknemers:
- Indien u gebruik maakt van de overgangsregeling, zoals uitgelegd in het infoblad E2/T2 - Overgangsregeling, kunt u uiterlijk tot 30.06.2025 verder papieren controlekaarten C3.2A afleveren.
- Indien u ressorteert onder het Paritair Comité voor de maatwerkbedrijven (PC 327) kunt u voor onbepaalde duur verder papieren controlekaarten C3.2A overhandigen aan de werknemers.
De volgende principes blijven dan verder van toepassing:
- U moet, op eigen initiatief, ten laatste op de eerste effectieve werkloosheidsdag van de maand, vóór het normale aanvangsuur van het werk, aan elke arbeider die u tijdelijk werkloos stelt een controlekaart tijdelijke werkloosheid C3.2A afleveren.
Als de tijdelijke werkloosheid de volgende maand doorloopt, moet u een nieuwe controlekaart C3.2A overhandigen vóór de eerste effectieve werkloosheidsdag van die maand.
- Vóór u de controlekaart aflevert, moet u de identiteitsgegevens en de betrokken maand invullen en moet u het nummer van kaart vermelden in het validatieboek (in geval van tijdelijke werkloosheid slecht weer of werkgebrek economische oorzaken). U hebt de keuze tussen een papieren validatieboek of een elektronisch validatieboek via de portaalsite van de sociale zekerheid (www.socialsecurity.be, rubriek Onderneming > Sociale risico’s > Validatieboek). Voor meer informatie, zie het infoblad nr. E20 met als titel ‘Het validatieboek’.
Als u zelf de kaart C3.2A overhandigt aan de arbeiders-uitzendkrachten, dan moet u voor die werknemers een papieren validatieboek gebruiken.
- U mag per maand en per arbeider slechts één controlekaart C3.2A afleveren, zelfs als er in de loop van de maand meerdere vormen van tijdelijke werkloosheid zijn.
- Als de arbeider de controlekaart C3.2A verliest, mag u hem geen nieuwe kaart afleveren. De arbeider moet zo vlug mogelijk aan het bevoegde RVA-kantoor een blanco controlekaart C3.2A vragen, waarop het RVA-kantoor zijn stempel zet en de vermelding ‘duplicaat’. De arbeider kan dat doen door persoonlijk langs te gaan of via zijn uitbetalingsinstelling. Dat duplicaat is vergoedbaar voor de periode die begint op de dag waarop het RVA-kantoor werd gecontacteerd. Voor de voorliggende periode zal de directeur van het RVA-kantoor oordelen of het duplicaat al dan vergoedbaar is. In principe kan er één keer per jaar een duplicaat worden gevraagd.
- Als de arbeider doorhalingen heeft aangebracht op zijn controlekaart C3.2A, mag u hem geen nieuwe kaart afleveren. Als de arbeider zich vergist heeft bij het invullen van zijn controlekaart, moet hij contact opnemen met het bevoegde RVA-kantoor (door persoonlijk langs te gaan of via zijn uitbetalingsinstelling). In principe zijn doorgehaalde, geschrapte, met Tipp-Ex verbeterde, foutief of op dubbelzinnige wijze ingevulde dagen op de controlekaart niet vergoedbaar. De directeur van het RVA-kantoor kan de dagen vergoedbaar wel verklaren als de arbeider van goede trouw is en het enkel gaat om een materiële vergissing. Het is echter aan de arbeider om het bestaan van een materiële vergissing te bewijzen. Hij kan dat doen door bij zijn controlekaart een verklaring op eer toe te voegen. De directeur van het RVA-kantoor zal o.a. rekening houden met het al dan niet repetitief karakter van de aanvraag. Een aanvraag wordt beschouwd als repetitief als er in de loop van het jaar vóór de nieuwe aanvraag voor afwijking al een afwijking werd toegestaan.
- De controlekaarten C3.2A zijn genummerd en kunnen niet worden afgedrukt. U kunt gratis blanco exemplaren van de controlekaarten C3.2A verkrijgen bij uw RVA-kantoor.
Onder bepaalde voorwaarden kan het sociaal secretariaat zelf de controlekaart C3.2A afdrukken op gewatermerkt papier (watermerk met het logo van de RVA). In dat geval draagt de controlekaart de benaming ‘C3.2A-S’. Het sociaal secretariaat moet op het de controlekaart C3.2A-S een volgnummer vermelden en een toelatingsnummer dat het vooraf gekregen heeft van de directie Reglementering van de RVA.
- Indien u een maatwerkbedrijf bent en verder gebruik maakt van de papieren controlekaart C3.2A, kunt u voor uw doelgroepwerknemers aan de RVA een afwijking vragen op de reglementaire procedure voor het bijhouden van de papieren controlekaart C3.2A-tijdelijke werkloosheid. U kunt deze afwijking aanvragen door gebruik te maken van het formulier Aanvraag-Afwijking-C3.2A-Maatwerkbedrijf.
Elektronische aangifte - ASR scenario 2 ‘Aangifte vaststellen recht tijdelijke werkloosheid of schorsing bedienden’
Wanneer moet u een ASR - scenario 2 verrichten?
Wanneer de werknemer een uitkeringsaanvraag moet indienen, d.w.z.:
- bij de eerste tijdelijke werkloosheid van de werknemer in uw onderneming;
- indien hij opnieuw tijdelijk werkloos wordt gesteld na een onderbreking van de uitkeringen tijdelijke werkloosheid van minstens 36 maanden;
- indien hij opnieuw tijdelijk werkloos wordt gesteld na een wijziging van zijn contractuele arbeidsregeling (de factor Q of S) (bv. indien hij deeltijds gaat werken of in loopbaanonderbreking of tijdskrediet gaat);
- bij de eerste tijdelijke werkloosheid na 30/09 (in functie van de mogelijke jaarlijkse herziening van het bedrag van de uitkering);
- bij elke aanvraag om uitkeringen als tijdelijk werkloze wegens medische overmacht.
U moet bij de aanvang van de werkloosheid én op uw eigen initiatief, een ASR scenario 2 verrichten via de portaalsite van de sociale zekerheid (www.socialsecurity.be > Onderneming > Sociale risico’s > ASR > Werkloosheid > Scenario 2 ‘Aangifte vaststellen recht tijdelijke werkloosheid of schorsing bedienden’) of via batch. U overhandigt, ter informatie, een print van de elektronische aangifte aan de werknemer.
Voor meer informatie over de factoren Q en S en het theoretisch gemiddeld brutoloon, lees het infoblad Werkgevers ‘Het formulier C4 – werkloosheidsbewijs’ nr. E14.
Op grond hiervan kan de RVA het bedrag van de uitkering berekenen waarop de werknemer recht heeft.
Wat moet de werknemer doen?
De werknemer houdt de afdruk van de elektronische aangifte die u hebt overhandigd bij en contacteert zo snel mogelijk zijn uitbetalingsinstelling (ABVV, ACLVB, ACV, HVW) om een kaart C3.2-werknemer (aanvraag om uitkeringen tijdelijke werkloosheid) in te vullen.
De uitbetalingsinstelling zal de ASR scenario 2 ophalen.
De aanvraag om uitkeringen moet uiterlijk op het einde van de tweede maand volgend op de maand waarin de werknemer tijdelijk werkloos werd gesteld door het werkloosheidsbureau worden ontvangen.
Voorbeelden
- De werknemer wordt de eerste keer tijdelijk werkloos gesteld op 16 juni. De uitkeringsaanvraag moet door het werkloosheidsbureau uiterlijk op 31 augustus worden ontvangen.
- De werknemer wordt de eerste keer tijdelijk werkloos gesteld op 1 juli. De uitkeringsaanvraag moet door het werkloosheidsbureau uiterlijk op 30 september worden ontvangen.
- De werknemer wordt de eerste keer tijdelijk werkloos gesteld op 31 juli. De uitkeringsaanvraag moet door het werkloosheidsbureau uiterlijk op 30 september worden ontvangen.
Elektronische aangifte - ASR scenario 5 ‘Maandelijkse aangifte van de uren tijdelijke werkloosheid of uren schorsing bedienden’
Wanneer moet u een ASR - scenario 5 verrichten?
Na het einde van de maand en op uw eigen initiatief, verstuurt u een ASR scenario 5.
Hoe en waarom moet u een ASR - scenario 5 verrichten?
U verricht de elektronische aangifte via de portaalsite van de sociale zekerheid (www.socialsecurity.be > Onderneming > Sociale risico’s > ASR > Werkloosheid > Scenario 5 ‘Maandelijkse aangifte van de uren tijdelijke werkloosheid of uren schorsing bedienden’) of via batch en u overhandigt een print van de elektronische aangifte aan de werknemer.
Voor meer informatie over het invullen van de factor Q en S en het theoretisch gemiddeld brutoloon, lees het infoblad Werkgevers ‘Het formulier C4 - werkloosheidsbewijs’, nr. E14.
U vermeldt het aantal uren dat de werknemer tijdelijk werkloos is geweest, voorafgegaan door de voor de aard van de tijdelijke werkloosheid te gebruiken code. In geval van tijdelijke werkloosheid wegens overmacht vermeldt u in het rooster de code 5.4 (overmacht) of 5.5 (overmacht medische reden).
Aan de hand van de controlekaart C 3.2 en de ASR scenario 5, kunnen de uitbetalingsinstelling en de RVA het aantal uitkeringen berekenen waarop de arbeider recht heeft.
Welke dagen mag u niet opgegeven als dagen tijdelijke werkloosheid?
- de eerste dag van de overmacht indien voor die dag gewaarborgd dagloon verschuldigd is. De werknemers kunnen maar tijdelijk werkloos gesteld worden voor een volledige arbeidsdag zoals bepaald in het arbeidsreglement. Het is dus niet mogelijk de werknemers tijdelijk werkloos te stellen voor een halve dag indien zij normaal een hele dag werken.
Bv. In de loop van de voormiddag doet zich een electriciteitspanne voor waardoor verder werken onmogelijk wordt. De werknemers kunnen niet voor het resterend aantal uren van die dag tijdelijk werkloos gesteld worden.
- de feestdagen gelegen in de periode van 14 dagen die volgt op de aanvang van de schorsing. Voor die dagen hebben de werknemers recht op loon.
- dagen waarop de werknemers normaal niet werken (bv. de zaterdag indien dat de gebruikelijke inactiviteitsdag is of betaalde of niet-betaalde compenserende rustdagen toegekend in het kader van een regeling van arbeidsduurvermindering).
Hoeveel ASR’s scenario 5 moet u verrichten?
U moet in principe slechts één enkele ASR scenario 5 per maand verrichten, zelfs indien er in de loop van de maand verschillende vormen van tijdelijke werkloosheid waren.
Wat moet de werknemer doen?
De werknemer houdt, informatief, de door u bezorgde afdruk van de elektronische aangifte bij.
De werknemer moet enkel op het einde van de maand zijn controleformulier C3.2 indienen bij zijn uitbetalingsinstelling. De ASR scenario 5 wordt automatisch naar de uitbetalingsinstelling doorgestuurd.
Hebben de werknemers recht op uitkeringen tijdelijke werkloosheid?
Voor werknemers die tijdelijk werkloos worden gesteld wegens overmacht geldt een vrijstelling van wachttijd. Dat betekent dat zij onmiddellijk uitkeringen kunnen genieten, zonder dat zij eerst het bewijs van een aantal arbeids- of gelijkgestelde dagen moeten leveren. De normale vergoedbaarheidsvoorwaarden zijn van toepassing (o.a. arbeidsgeschiktheid, voorwaarden om een bijkomstige activiteit uit te oefenen, ...).
Tijdens de eerste drie maanden tijdelijke werkloosheid ingevolge overmacht, moet de tijdelijk werkloos gestelde werknemer niet beschikbaar zijn voor de arbeidsmarkt, noch zich laten inschrijven als werkzoekende.
Wat indien u werknemers tijdelijk werkloos stelt terwijl er geen sprake is van een geldige schorsing van de uitvoering van hun arbeidsovereenkomst op grond van werkgebrek wegens economische oorzaken?
In dat geval bent u verplicht om het normale loon te betalen aan de werknemers voor de dagen waarop de uitvoering van hun arbeidsovereenkomst niet geldig is geschorst.
U moet in dat geval het brutobedrag van de ten onrechte betaalde uitkeringen tijdelijke werkloosheid terugbetalen aan de RVA.
U mag het nettobedrag van de ten onrechte betaalde uitkeringen tijdelijke werkloosheid inhouden van het nettoloon dat u aan de werknemers moet betalen.
Die werkwijze is van toepassing op de ten onrechte betaalde uitkeringen die betrekking hebben op de periode vanaf 1 juli 2022.
Wat is het bedrag van de uitkering tijdelijke werkloosheid?
In geval van tijdelijke werkloosheid ontvangen de werknemers een bedrag gelijk aan 65% van hun begrensd gemiddeld loon (begrensd tot 3.432,38 euro per maand).
Op de uitkeringen tijdelijke werkloosheid wordt 26,75% bedrijfsvoorheffing ingehouden.
De leerlingen beoogd in artikel 1bis van het voormelde KB van 28 november 1969, ontvangen een forfaitair bedrag.
Schematisch overzicht van de formaliteiten per type tijdelijke werkloosheid
| Oorspronkelijke / voorafgaandelijke mededeling | Mededeling 1ste effectieve dag TW in de maand (*) | Aflevering controlekaart | ASR 5 | ASR 2 (uitkerings-aanvraag-) |
---|---|---|---|---|---|
TW | JA | NEEN | Neen. In deze twee situaties papieren controlekaart afleveren, ten laatste de 1ste effectieve werkloos-heidsdag van de maand | JA, | JA, bij de eerste TW in de onderneming (***) |
TW | NEEN | NEEN | Neen. In deze twee situaties papieren controlekaart afleveren, ten laatste de 1ste effectieve werkloos-heidsdag van de maand | JA, | JA, bij elke aanvraag omwille van overmacht medische redenen |
TW economische redenen arbeiders | JA, | JA, tussen de 5de werkdag voorafgaand en de werkdag volgend (**) | Neen. In deze twee situaties papieren controlekaart afleveren, ten laatste de 1ste effectieve werkloosheidsdag van de maand + inschrijving in validatieboek | JA, | JA, bij de eerste TW in de onderneming (***) |
TW economische redenen bedienden | JA, | JA, tussen de 5de werkdag voorafgaand en de werkdag volgend (**) | Neen. In deze twee situaties papieren controlekaart afleveren, ten laatste de 1ste effectieve werkloosheidsdag van de maand + inschrijving in validatieboek | JA, | JA, bij de eerste TW in de onderneming (***) |
TW economische redenen – bouwsector | JA, specifieke termijn | JA, tussen de 5de werkdag voorafgaand en de werkdag volgend (**) | Neen. In deze twee situaties papieren controlekaart afleveren voor het begin van de maand | JA, | JA, bij de eerste TW in de onderneming (***) |
TW | JA, 1ste werkdag volgend op technische stoornis | JA, tussen de werkdag voorafgaand en de werkdag volgend (**) | Neen. In deze twee situaties papieren controlekaart afleveren, ten laatste de 1ste effectieve werkloosheidsdag van de maand | JA, | JA, bij de eerste TW in de onderneming (***) |
TW | NEEN | JA, tussen de werkdag voorafgaand en de werkdag volgend (**) | Neen. In deze twee situaties papieren controlekaart afleveren, ten laatste de 1ste effectieve werkloosheidsdag van de maand + inschrijving in validatieboek | JA, | JA, bij de eerste TW in de onderneming (***) |
TW | NEEN | JA, tussen de werkdag voorafgaand en de werkdag volgend (**) | Neen. In deze twee situaties papieren controlekaart afleveren voor het begin van de maand | JA, | JA, bij de eerste TW in de onderneming (***) |
TW | NEEN | NEEN | Neen. In deze twee situaties papieren controlekaart afleveren, ten laatste de 1ste effectieve werkloos-heidsdag van de maand | JA, | JA, bij de eerste TW in de onderneming (***) |
TW | NEEN | Ja, geen termijn voorzien, per staking eenmalige mededeling van het begin van de werkloosheid | Neen. In deze twee situaties papieren controlekaart afleveren, op vraag van de werknemer | JA, op vraag van de werknemer | Ja, op vraag van de werknemer, bij de 1ste TW binnen de onderneming (***) |
(*) Slechts één mededeling per maand en per werknemer
(**) Onder ‘voorafgaandelijke of volgende werkdag’ worden alle dagen van de week verstaan met uitzondering van de zondagen, de feestdagen, de vervangende feestdagen en de brugdagen
(***) of wijziging van de factor Q/S of onderbreking van de uitkeringen TW ≥ 36 maanden